Arkeologët kanë identifikuar vendndodhjen e 11 qyteteve të humbura në sajë të një tableti balte 4,000-vjeçare, e krijuar nga tregtarët e lashtë nga Perandoria Asiriane.
Tabletat u zbuluan në Turqinë e sotme, në një qytet të lashtë të njohur si Kanesh. Pllakat argjile tregojnë detaje të tregjeve nga mbretëria e ngushtë e Asirisë, raporton “Washington Post”, transmeton Periskopi.
Përkthimi i kujdesshëm i teksteve antike të argjilës ka zbuluar diçka që arkeologët kurrë nuk e kanë pritur: Vendndodhjet e qyteteve të lashta që kanë humbur prej kohësh në rërë.
Shkruar sipas shkronjave të lashta kuneiform – të zhvilluar nga Sumerianët e lashtë – pllakat e argjilës detajojnë një sërë transaksionesh biznesi, llogari, vula, kontrata dhe madje edhe certifikata martesore.
Siç raportohet, zbulimi ka potencialin për të ndryshuar kuptueshmërinë tonë për Perandorinë e lashtë asiriane.
Pas deshifrimit dhe mbledhjes së të gjithë informacionit, studiuesit filluan të përshkruanin vendet e mundshme të përmendura në pllakat e argjilës: të dhënat tregojnë distancën midis qyteteve të Mesopotamisë të zbuluara tashmë nga arkeologët nga ata që nuk e kanë gjetur akoma.
Sipas lektorit të lartë të Universitetit të Harvardit të Assyriologys, Gojko Barjamoviç, pas studimit të më shumë se 12.000 pllakave argjilore të gjetura në Kanesh, është e mundur të zhvillohet një lloj harte e qyteteve të Mesopotamisë sipas të dhënave.
Tani arkeologët duhet të fillojnë të gërmojnë në vendet e vlerësuara për të gjetur edhe më shumë informacion rreth një prej qytetërimeve të para të organizuara në histori.
Ekspertët besojnë se tashmë kanë identifikuar 26 prej tyre; 15 prej të cilave janë gjetur më parë, por 11 qytete të lashta mbeten një mister, duke evituar zbulimin.
Do të duhet kohë për të gjetur qytetet e lashta, pasi pllakat e argjilës nuk ofrojnë koordinatat e sakta të vendndodhjes së tyre.
Studiuesit shpjeguan: “Për shumicën e qyteteve të humbura, vlerësimet sasiore vijnë shumë afër koncepteve cilësore të prodhuara nga historianët, duke vërtetuar të dy modelet e tilla historike dhe metodën tonë thjesht sasiore.”
Pllakat antike të argjilës kanë zbuluar se Kanesh, dikur një vendbanim i vogël tregtar, përfundimisht u bë një nga vendet më kritike tregtare të rajonit.
Tabletat ofrojnë një udhëtim në të kaluarën, pasi ato detajojnë se si qyteti i Kaneshit ishte një “ekonomi e lulëzuar e tregut”.
Të dhënat u kanë mundësuar ekspertëve të zhvillojnë të ashtuquajturin “modelin e gravitetit strukturor” i cili ofron një vlerësim të fuqishëm se ku mund të gjenden qytetet e humbura.
Tani, e vetmja gjë që mbetet për të bërë është përcaktimi i një numri ekspeditash arkeologjike dhe fillimi i gërmimit me shpresën për të zbuluar një duzinë qytetesh antike të humbura prej kohësh
