Përdoreni atë për të kandiduar për pozicione, për të filluar një kompani, për të drejtuar një shkollë, për të udhëhequr një lëvizje ose për të ndërtuar një organizatë në komunitet. Dhe duke vepruar kështu, mund të ndihmoni të vendosni përsëri moton “Ne” tek “Ne populli”
Pak ditë më parë isha në një konferencë në Montreal dhe një zotëri kanadez, duke u përpjekur të kuptoj se çfarë po ndodh në Amerikë, më ka bërë një pyetje të thjeshtë: “Çfarë keni frikë më shumë këto ditë?”
U ndala për një moment, si një spektator në pritje për të parë se çfarë do të dilte nga goja ime. Dy gjëra dolën: “Kam frikë se po shohim fundin e ‘së vërtetës’ – se thjesht nuk mund të pajtohemi më në fakte themelore. Dhe unë kam frikë se po bëhemi sunitë dhe shiitë – tani i quajmë ‘demokratë’ dhe ‘republikanë’, por ndarja fetare që ka shkatërruar shtetet e Lindjes së Mesme po na infekton.
Dikur njerëzit nuk dëshironin që fëmijët e tyre të martoheshin me dikë nga “ata”, duke iu referuar dikujt me përkatësi fetare të ndryshme ose racë (mjaft e keqe). Tani “ata” janë dikush nga një parti tjetër.
Kur një komedian liberal paraqet një kokë të prerë të Donald Trump, dhe kur djali i presidentit, Eric Trump thotë për kundërshtarët demokratë të babait të tij: “Për mua nuk janë as njerëz”, e kupton që po shkojmë drejt një rruge të errët.
Pra, kur u ktheva në shtëpi, thirra mësuesin dhe mikun tim Dov Seidman, autor i librit “Si” dhe C.E.O. i LRN, i cili ndihmon kompanitë dhe udhëheqësit të ndërtojnë kulturat etike dhe e pyeta atë se çfarë mendonte ai për ne.
“Ajo që po përjetojmë është një sulm mbi vetë themelet e shoqërisë sonë dhe demokracisë – shtyllat binjake të vërtetës dhe besimit”, u përgjigj Seidman. “Ajo që na bën amerikanë është se ne kemi nënshkruar për të pasur një marrëdhënie me idealet që janë më të mëdha se ne dhe me të vërtetat që ramë dakord që janë të vetëkuptueshme se do të ishin themeli i udhëtimit tonë të përbashkët drejt një bashkimi më të përsosur – dhe mosmarrëveshje të respektueshme përgjatë rrugës. Ne gjithashtu ramë dakord se burimi i autoritetit legjitim për të qeverisur do të vinte nga ‘Ne populli’. “
Por kur nuk ekziston më një “ne”, sepse “ne” nuk i ndajnë më të vërtetat themelore, tha Seidman, “atëherë nuk ka autoritet të ligjshëm dhe nuk ka bazë unifikuese për bashkësinë tonë të vazhdueshme”.
Kemi pasur edhe më parë dështime të së vërtetës dhe besimit në historinë tonë, por kjo ndihet veçanërisht e rrezikshme, sepse po përkeqësohet nga teknologjia, dhe Trump.
Rrjetet sociale dhe hakimet kibernetike po ndihmojnë ekstremistët për të përhapur lajme të rreme dhe lajme me shpejtësi dhe gjerësi që kurrë nuk kemi parë më parë. “Sot, ne nuk jemi vetëm të ndarë thellë, siç kemi qenë më parë, por ne jemi duke u ndarë në mënyrë aktive – me mjete të lira që e bëjnë të lehtë transmetimin e të vërtetave të ‘tyre’ duke minuar ato reale”, tha Seidman.
Kjo industri e zemërimit tani “ose na dërgon në dhoma të rehatshme me eko ku ne nuk e shohim tjetrin ose nuk nxisim një zemërim të tillë moral tek tjetri, se ne nuk mund ta shohim më njerëzimin e tyre, le më ti përqafojmë ata si amerikanë bashkë me të cilët ndajmë vlerat”.
Rrjetet sociale dhe hakimet gjithashtu “na kanë mundësuar të shohim, me ngjyra të plota, funksionet më të thella të çdo institucioni dhe qëndrimet e atyre që i drejtojnë”, vuri në dukje Seidman, “dhe kjo ka zhvlerësuar besimin në pothuajse çdo institucion dhe autoritetin e shumë udhëheqësve, sepse njerëzit nuk pëlqejnë atë që shohin”.
Me të vërtetën e përbashkët dhe besimin tek udhëheqësit e zvogëluar, ne tani përballemi me një “krizë të plotë të vetë autoritetit”, argumenton Seidman, i cili bën dallimin mes “autoritetit formal” dhe “autoritetit moral”.
Ndonëse sistemi ynë nuk mund të funksionojë pa liderë me autoritet formal, ajo që e bën të funksionojnë gjërat, shtoi ai, është “kur udhëheqësit që zënë ato pozita formale – nga biznesi tek politika, shkollat dhe sporti – kanë autoritet moral. Udhëheqësit me autoritet moral kuptojnë se çfarë mund të kërkojnë nga të tjerët dhe çfarë duhet të frymëzojnë tek ato. Ata gjithashtu e kuptojnë se autoriteti formal mund të fitohet ose të pushtohet, por autoriteti moral duhet të fitohet çdo ditë nga mënyra se si ata udhëheqin. Dhe ne nuk kemi mjaft prej këtyre udhëheqësve.”
Në fakt, ne kemi kaq pak sa që kemi harruar si duken ata. Udhëheqësit me autoritet moral kanë disa gjëra të përbashkëta, tha Seidman: “Ata i besojnë njerëzve me të vërtetën – pavarësisht të ndritshme ose të errët. Ata janë të mbuluar nga vlerat – posaçërisht përulësia – dhe parimet e ndershmërisë, kështu që ata bëjnë gjërat e duhura, veçanërisht kur ato janë të vështira ose jopopullore. Dhe ata i marrin njerëzit në qëllime fisnike dhe në udhëtime të denja për përkushtimin e tyre.”
Mendoni se sa larg Trump është nga ky përkufizim. Tek Trump ne jo vetëm që kemi një president që nuk mund të na nxjerrë nga kjo krizë – sepse ai ka autoritet formal por nuk ka autoritet moral – por një president që çdo ditë nëpërmjet Twitter është një person përgjegjës për erozionin e së vërtetës dhe besimit që po konsumohen në shoqërinë tonë.
E pamë këtë fakt gjatë historisë mes Trump dhe James Comey, ish Drejtor i F.B.I-së.
Ka një fjalë të urtë, shpjegoi Seidman, i cili tha: “Kërkoni ndershmërinë time dhe unë do t’ju jap besnikërinë time. Kërkoni besnikërinë time dhe unë do t’ju jap ndershmërinë time.” Por Trump nuk ishte i interesuar për ndershmërinë e Comey. Ai donte vetëm besnikërinë e verbër të Comey-it – u shkarkua, sepse Trump mendonte se kishte autoritetin formal për ta kërkuar. “Por besnikëria e vërtetë nuk mund të urdhërohet; Ajo mund të frymëzohet”, tha Seidman.
E merjueshme: Trump nuk do të bëhet më i mirë dhe teknologjia nuk do të ngadalësohet. Është e domosdoshme, në kohë të shkurtër, që disa liderë moral të dalin në G.O.P. dhe ta frenojnë Trump. Por kjo ka pak gjasa.
Por ana tjetër e platformës teknologjike-politike së sotme, është që udhëheqësit mund të dalin nga askundi – shpejt. Shikoni presidentin e ri të Francës. Në afat të gjatë, e vetmja gjë që do të na shpëtojë është nëse më shumë njerëz – pa marrë parasysh se çfarë moshe, ngjyre, gjinie apo besimi – ndërtojnë autoritet moral në sferat e tyre përkatëse dhe pastaj e përdorin atë për të bërë gjëra të mëdha dhe kuptimplote. Përdoreni atë për të kandiduar për pozicione, për të filluar një kompani, për të drejtuar një shkollë, për të udhëhequr një lëvizje ose për të ndërtuar një organizatë në komunitet. Dhe duke vepruar kështu, mund të ndihmoni të vendosni përsëri moton “Ne” tek “Ne populli”.
